Areszt tymczasowy jest jednym z najostrzejszych środków zapobiegawczych, mogących znaleźć zastosowanie wobec oskarżonego lub podejrzanego. W postępowaniu przygotowawczym decyzję w tym zakresie podejmuje sąd rejonowy na wniosek prokuratora wobec osoby podejrzanej oraz w postępowaniu sądowym – wobec osoby oskarżonej.
Kiedy stosuje się areszt tymczasowy?
Areszt tymczasowy może być zastosowany tylko w wyjątkowych przypadkach, kiedy inne środki zapobiegawcze (np. dozór policyjny, poręczenie majątkowe) mogą okazać się niewystarczające. Powodem skierowania do aresztu może być istnienie realnej obawy ucieczki, ukrywania się lub matactwa oraz konieczność zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania. Dotyczy to w szczególności osób, które nie mają tożsamości, nie są obywatelami naszego kraju lub nie mają miejsca stałego pobytu.
Areszt tymczasowy może również objąć osoby podejrzane lub oskarżone, jeżeli istnieje realna obawa, że mogą one skłaniać do składania fałszywych zeznań lub utrudniać śledztwo. Niestety w praktyce często zdarza się, że areszt tymczasowy jest dość mocno nadużywany przez polskie sądownictwo. Często stosuje się go jako metoda służąca do wpłynięcia na osobę podejrzaną/oskarżoną, w celu przyznania się przez nią do zarzucanego jej czynu.
Ile trwa areszt tymczasowy?
O czasie trwania aresztu tymczasowego decyduje sąd. Zgodnie z kodeksem karnym czas ten liczony jest od dnia zatrzymania i nie może być dłuższy niż 3 miesiące w przypadku postępowania przygotowawczego, chyba że z uwagi na szczególne okoliczności nie zostanie ono ukończone do tego czasu. Wówczas sąd pierwszej instancji właściwy do rozpoznania sprawy może postanowić o wydłużeniu okresu trwania aresztu tymczasowego do maksymalnie 12 miesięcy. Jeżeli i ten czas okaże się niewystarczający, o kolejnym wydłużeniu decyduje sąd apelacyjny, przy czym należy mieć na uwadze, że łączny czas zastosowania aresztu tymczasowego do chwili wydania wyroku przez sąd pierwszej instancji nie może wynosić więcej niż 2 lata.
Warto pamiętać, że w odpowiedzi na decyzję o zastosowaniu aresztu tymczasowego lub o jego przedłużeniu, stronie przysługuje wniesienie zażalenia. Osobą odpowiedzialną za jego złożenie jest obrońca osoby podejrzanej lub oskarżonej.
Tymczasowy areszt – pomoc prawna dla Ciebie
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie sprawy związanej ze skierowaniem Ciebie do aresztu śledczego, skontaktuj się z ze specjalistą od tymczasowego aresztu – adwokatem ze Szczecina Łukaszem Węgłowskim, który poprowadził już wiele spraw z tego zakresu.
Za jakie przestępstwa można trafić do aresztu tymczasowego?
W świetle prawa do aresztu tymczasowego można trafić za każde przestępstwo, którego górna granica pozbawienia wolności wynosi co najmniej 8 lat albo jeżeli oskarżony został skazany przez sąd pierwszej instancji na karę pozbawienia wolności w wymiarze minimum 3 lat. Aresztem tymczasowym dość często obejmowane są osoby, które podejrzane są o udział w zorganizowanych grupach przestępczych, a więc w sprawach wielowątkowych, w których jest wielu podejrzanych o dużą ilość czynów karalnych.
Za zastosowaniem aresztu tymczasowego może również przemawiać realna obawa popełnienia przez osobę oskarżoną przestępstwa zagrażającego życiu, zdrowiu innych osób lub też bezpieczeństwu powszechnemu.
Czym różni się areszt tymczasowy od więzienia?
Kara ograniczenia wolności często utożsamiana jest w społeczeństwie z osobą przebywającą za kratami aresztu śledczego. Jest to jednak mylne przekonanie, gdyż te dwa rodzaje kary nie mają ze sobą nic wspólnego.
Kara aresztu tymczasowego podlega o wiele większym obwarowaniom niż kara pozbawienia wolności. Osoba przebywająca w areszcie podlega bardziej rygorystycznej kontroli, a jej obecność w areszcie jest ściśle kontrolowana. Ma to przełożenie na wiele aspektów codziennego funkcjonowania takiej osoby w areszcie, możliwości poruszania się, odbywania wizyt czy też wychodzenia poza obręb celi.
W odróżnieniu od osoby skazanej na wyrok pozbawienia wolności, osoba w areszcie tymczasowym ma bardzo ograniczony dostęp do kontaktów ze światem zewnętrznym. Musi przez cały czas przebywać w areszcie pod ścisłą kontrolą bez możliwości otrzymania jakiejkolwiek przepustki na zewnątrz oraz być dostępną na potrzeby organów prowadzących dochodzenie. Korespondencja zewnętrzna, która do niej wpływa, podlega ścisłej kontroli, wyłączywszy tylko niej korespondencję z obrońcą.
Osoba w areszcie ma bardzo ograniczone możliwości w poruszaniu się poza terenem celi. Zezwala się jej jedynie na wyjście na krótki spacer i kąpiel wynoszące nie dłużej niż 2 godziny.
Wizyty z rodziną mogą odbywać się maksymalnie raz w miesiącu po uzyskaniu zgody sądu lub prokuratora. Częstsze wizyty może odbywać jedynie adwokat.
