Areszt tymczasowy stanowi jeden ze środków zapobiegawczych, jakie są stosowane w postępowaniach karnych.

W teorii powinien on być stosowany wyłącznie wtedy, gdy inne środki zapobiegawcze, takie jak poręczenie majątkowe lub dozór policji nie są wystarczające. Poniższy artykuł opisuje następujące zagadnienia:

  • Kiedy stosuje się areszt tymczasowy?
  • Ile może on trwać?
  • Czy areszt tymczasowy może zostać przedłużony?

Kiedy stosuje się areszt tymczasowy?

Jak już to zostało wspomniane na wstępie, areszt tymczasowy stosuje się wyłącznie w sytuacji, gdy inne środki zapobiegawcze nie są wystarczające. Jest to jednak dosyć ogólnikowe wyjaśnienie, dlatego też poniżej podajemy przykłady sytuacji, w których możliwe jest zastosowanie tymczasowego aresztowania. 

  • Areszt tymczasowy może zostać zastosowany w sytuacji, gdy podejrzany lub oskarżony może popełnić przestępstwo zagrażające życiu, zdrowiu, lub bezpieczeństwu powszechnemu, szczególnie w przypadku, gdy już wcześniej groził popełnieniem takiego czynu. 
  • Jeśli istnieje uzasadnione podejrzenie, że oskarżony może podjąć próbę ucieczki lub ukrycia się, można zastosować areszt tymczasowy. Jest to szczególnie ważne w sytuacji, gdy nie jest znana tożsamość oskarżonego, lub nie ma on stałego miejsca pobytu na terenie kraju.
  • Kolejnym ważnym przypadkiem, jest sytuacja, w której zachodzi podejrzenie, że oskarżony może nakłaniać świadków i ofiary do składania fałszywych zeznań, tudzież podejmował inne kroki, mające na celu utrudnianie postępowania.

Ile może trwać areszt tymczasowy?

W przypadku postępowania przygotowawczego, aresztowanie tymczasowe nie może trwać więcej niż 3 miesiące. Jeśli jednak zachodzą szczególne okoliczności, na skutek których postępowanie nie może być zakończone na wniosek prokuratora, areszt tymczasowy może łącznie trwać nie dłużej niż 12 miesięcy. 

Przedłużenia aresztowania może domagać się również sąd apelacyjny, wówczas jednak od momentu wydania wyroku przez sąd I instancji czas tymczasowego aresztowania nie może trwać dłużej niż 2 lata.

Czy areszt tymczasowy może zostać przedłużony?

Jak wynika z powyższego akapitu – tak, areszt tymczasowy może zostać przedłużony, jednak pod pewnymi warunkami. 

Postępowanie przygotowawcze

W tym przypadku każde przedłużenie może wynieść maksymalnie 3 miesiące, przy czym łączny czas przedłużenia nie może wynosić więcej niż 12 miesięcy. Są jednak przypadki, w których sąd apelacyjny może zdecydować o przekroczeniu tego czasu. 

Jest tak w przypadku, gdy nie ustalono tożsamości oskarżonego, postępowanie uległo zawieszeniu, lub gdy oskarżony celowo przeciąga postępowanie. Warto jednak pamiętać, że jeśli kara dla oskarżonego nie będzie wyższa niż 3 lata, wówczas sąd nie może przekroczyć 12 miesięcy aresztu tymczasowego.

Postępowanie sądowe

Tutaj sytuacja jest podobna, jak w przypadku postępowania przygotowawczego, z tą jednak różnicą, że maksymalny czas trwania aresztu tymczasowego nie może przekroczyć 2 lat, liczonych od momentu ogłoszenia wyroku przez sąd I instancji. Wyjątki od tej sytuacji są takie same, jak w przypadku przedłużania aresztu tymczasowego w toku postępowania przygotowawczego. 

Sąd nie może przekroczyć 2 lat aresztu tymczasowego, jeśli maksymalna kara, jaka może grozić oskarżonemu, nie przekracza 5 lat. Wyjątkiem od tej sytuacji jest celowe przedłużanie postępowania przez oskarżonego.

Areszt tymczasowy po wydaniu wyroku

Po wydaniu wyroku przez sąd I instancji areszt tymczasowy nie może trwać dłużej niż 6 miesięcy. W tym przypadku prawo nie nakłada już limitu czasowego na stosowanie aresztu tymczasowego, gdy postępowanie odwoławcze jest w toku. Warunkiem jest jednak to, aby postępowanie nie było jednorazowo przedłużony o więcej niż 6 miesięcy. 

cela

Areszt tymczasowy – kontrowersje

Istnieje dużo kontrowersji wokół stosowania tymczasowego zatrzymania. Praktyka pokazuje, że jest to środek nadużywany, podczas gdy prawo wyraźnie zakłada, że areszt tymczasowy może być stosowany wyłącznie w sytuacji, gdy inne, łagodniejsze środki zapobiegawcze nie są wystarczające. 

Powszechnym problemem są również decyzje o areszcie tymczasowym i o jego przedłużeniu, niezgodne z zapisami w ustawach. Niemal zawsze potrzebna jest pomoc prawnika, by przyspieszyć postępowanie. Szukając najlepszego specjalisty, wpisz w wyszukiwarkę “areszt tymczasowy adwokat Szczecin” i sprawdź, jaką formę pomocy możesz otrzymać.