W latach 2006-2008 polskie banki udzieliły wielu obywatelom tzw. kredytów frankowych, których wypłata, spłata lub mechanizm wyliczenia rat kapitałowo-odsetkowych związany jest z zagraniczną walutą – frankiem szwajcarskim.
Przyszły kurs tej waluty okazał się jednak ekstremalnie niekorzystny dla kredytobiorców. Na szczęście obecne regulacje prawne pozwalają “frankowiczom” uwolnić się od nieuczciwych postanowień umowy kredytowej.
Czym jest kredyt indeksowany do waluty obcej?
Kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego polega na tym, że w dniu poprzedzającym wypłatę (wyrażoną w umowie w złotówkach) bank przelicza zobowiązanie na franki, do których kredyt jest indeksowany po ich bieżącym kursie. Ten rodzaj kredytu frankowego zasłynął jako najbardziej nieuczciwy. Osoby decydujące się na zobowiązanie często nie były należycie informowane o ryzyku walutowym a umowa z bankiem nie zawierała kwoty, od której odsetki mają być naliczone.
W ten sposób kredytobiorca zostawał całkowicie obarczony odpowiedzialnością za wahania kursu franka szwajcarskiego, którego ustalaniem mógł zajmować się wyłącznie bank. Taka konstrukcja kredytu znacząco różni się również od ustawowego wzoru. Ten przewiduje obowiązek zwrotu kwoty otrzymanej, nie zaś zupełnie innej, obliczanej w skomplikowany sposób kwoty. Wszystkie te fakty stały się realną podstawą dla ochrony “frankowiczów” przed bankami bogacącymi się ich kosztem z chwilą, kiedy Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał przełomowy prokonsumencki wyrok w sprawie C-260/18 Dziubak.
Popularność kredytów frankowych wynikała z małych odsetek, które stanowiły gwarancję niskich rat dla osób nie mogących pozwolić sobie na kosztowny kredyt w złotówkach. Niestety nikt nie ostrzegł “frankowiczów”, że powinni byli ubezpieczyć się na wzrost kursu waluty obcej, co tylko pogłębiło ich trudną sytuację.
Na czym polega odfrankowienie kredytu?
Odfrankowienie kredytu to uznanie klauzul indeksacyjnych za kształtujące prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszające jego interesy, a zatem niedozwolone. Takie klauzule są nieważne i bezskuteczne od momentu podpisania umowy kredytu, co prowadzi do konkluzji, że bank nie miał prawa przeliczać spłacanych rat wyrażonych w złotówkach na franki szwajcarskie a osoba obciążona kredytem od początku spłacała więcej niż powinna.
W praktyce zachowane zostaje pierwotne oprocentowanie kredytu, ale “frankowicz” może odzyskać nadpłacone raty przeszłe (często mowa tutaj o kilkudziesięciu tysiącach złotych) i zmniejszyć wysokość wszystkich rat przyszłych.
Jak uzyskać odfrankowienie kredytu?
Odfrankowienie kredytu przysługuje osobom, które zawarły umowę o kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego, która zawiera opisane powyżej niekorzystne i niejasne postanowienia. Teoretycznie najprostszym sposobem na jego uzyskanie jest złożenie stosownego wniosku do banku. Niestety uwzględnienie roszczeń “frankowiczów” nie leży w interesie instytucji finansowych i klienci często zmuszeni są dochodzić swoich praw w postępowaniach przed sądem.
Obecnie pomoc dla “frankowiczów” oferowana jest przez wiele kancelarii prawnych. W Kancelarii Adwokackiej Wegner Kostka skonsultujesz się z ekspertami mającymi duże doświadczenie w odszukiwaniu i udowadnianiu istnienia niedozwolonych postanowień umownych.
Unieważnienie umowy – alternatywa dla odfrankowienia kredytu
Jeśli udowodnisz, że bank świadomie działał na Twoją niekorzyść i wzbogacił się dzięki zastosowaniu nieuczciwych klauzul indeksacyjnych, zyskujesz również podstawę dla unieważnienia całości umowy kredytowej. Decydując się na taki krok, możesz doprowadzić do rozstrzygnięcia, zgodnie z którym umowa kredytowa nigdy nie miała wiążących skutków prawnych.
W takich okolicznościach przestanie istnieć nawet odfrankowiony kredyt złotówkowy z obniżonymi ratami. Strony sporu zostają zobowiązane do rozliczenia spłaty i wypłaty. Jeżeli nawet podwyższone raty nie pokryły jeszcze całej kwoty otrzymanej pierwotnie od banku, kredytobiorca będzie musiał wyrównać pozostającą różnicę. Z drugiej strony na zawsze już uwolni się od ciążącego nad nim zobowiązania, w które niegdyś wpędziło go nieuczciwe postępowanie banku.
Każdy “frankowicz” powinien sam zdecydować, co lepiej sprawdzi się w jego sytuacji – odfrankowienie kredytu, czy całościowe unieważnienie umowy z bankiem. Przed podjęciem jakichkolwiek kroków prawnych warto skonsultować się z ekspertami w prawie zobowiązań, którzy wiedzą, jak rozpoznawać niedozwolone klauzule i dochodzić praw konsumentów w procesie sądowym.
